İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü, titiz bir bilimsel planlamayla hazırladığı “Yaşayan Koy” programını aralıksız sürdürüyor. 11 milyar 95 milyon lira bütçe ayrılan program kapsamında hayata geçirilen projeler sayesinde Körfez’de güzelleşme devam ediyor. Denizden düzenli olarak alınan yer altı ve yüzey suyu örneklerinin analiz sonuçları körfezin güzelliğini gözler önüne seriyor. Önder Tunç Soyer, yapılan çalışmalarla koku sorununun kısa sürede önemli ölçüde giderildiğini belirterek, “Kararlıyız, Körfez’in tamamını yaşanabilir ve yüzülebilir hale getireceğiz” dedi.
İZSU Genel Müdürlüğü, Körfezin varlığının devamı ve sürdürülebilirliği için birçok yenilikçi projeye imza atmaya devam ediyor. İzmir Körfezi’nin temizliği için bugüne kadar ilk kez uygulanan kapsamlı bir strateji benimseyen İZSU, bu stratejiyi “Yaşayan Koy” programı olarak adlandırıyor. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, konuyla ilgili çalışmaların sonuç vermeye başladığını belirterek, “Gelecek nesillerin sağlığı ve konforu için temiz bir Körfez oluşturabilirsek şehrin cazibesini daha da artırmış oluruz. Koku sorunu geçmişte kalacak. Koy yüzülebilir hale gelecek. Kararlıyız, körfezin tamamını yaşanabilir, yüzülebilir hale getireceğiz” dedi.
270 km’lik yağmur suyu kanallarından körfeze gelen kirlilik azaldı.
“Yaşayan Körfez” programının ilk ayağını, Körfez’e gelen kirlilik kaynaklarının sıfırlanmasını hedefleyen projeler oluşturuyor. İZSU, yağmur suyu hatları ile arıtmaya giden kanalizasyon hatlarını ayırarak Körfez’e kanalizasyon akışını sıfırlamayı hedefliyor. İzmir’in geçmişte birleşik sistem olarak yapılan su altyapısı nedeniyle yağmur ve kanalizasyon suları sınırlarda birleşerek doğrudan Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’ne ulaşmaktadır. Belediye altyapısı şiddetli yağışlarda gelen suyun ölçüsünü karşılayamadığı için fazla su bentlerle Körfez’e akıyor. Bu sorunu ortadan kaldırmak amacıyla harekete geçen İZSU, bu amaçla son dört yılda Körfez’e açılan 220 kilometrelik yağmur suyu hattı imal etti. 270 kilometrelik yağmur suyu hattının üretimi devam ediyor. Yağmursuyu ayrıştırma imalatları, Balçova’dan Çiğli’ye kadar Körfez’i çevreleyen tüm merkez ilçeleri kapsamaktadır.
Şehrin tedavi noktaları ve tedavi kapasitesi artıyor
“Yaşayan Koy” programının ikinci ayağı ise kent merkezinin arıtma kapasitesini artırmak ve arıtma faaliyetini birden fazla noktaya dağıtmak. İZSU Genel Müdürlüğü, bir yandan mevcut arıtma tesislerinin kapasitesinin artırılmasına, diğer yandan da şehir merkezinin arıtmasının üç noktaya daha dağıtılmasına karar verdi. Bu doğrultuda projelendirilen yatırımlar birer birer hayata geçirilmeye devam ediyor.
İl merkezinin arıtma faaliyetlerinin tek bir noktada, Çiğli Arıtma Tesisi’nde toplanması, İzmir nüfusunun hızla artması nedeniyle sorun yaratmaktadır. Bu doğrultuda Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde revizyon projesi hayata geçirilmiştir. Şimdiye kadar aktif olan birinci, ikinci ve üçüncü fazların yetki devrini yumuşatma çabaları sona erdi. 23 yıl önce 250 milyon liralık yatırımla kurulan tesis baştan aşağı revize edilerek sıfır kilometre ayarına getiriliyor.
Kentin yıllardır çözülemeyen sorunlarından biri haline gelen Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi 4. Etap ihale süreci tamamlanmış olup inşaatına başlandı. İZSU, 600 milyon TL bütçeli bu dev yatırımı İzmir’e kazandırma kararlılığıyla üretimlerine devam ediyor.
İzmir’in atıksu arıtma kapasitesini artırmak için yürütülen projeler Çiğli ile bitmiyor. Güneybatı Arıtma Tesisi’nin kapasitesi 400 milyon TL’lik yatırımla artırılıyor. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisine giden Narlıdere Altıevler ve Huzur mahallelerinde hizmet veren mevcut kollektör hattı Çiğli yerine Güneybatı Atıksu Arıtma Tesisine yönlendirilmektedir. Bu kapsamda şu anda Narlıdere genelinde hizmet veren atıksu hattı yenilenecek ve yaklaşık 9 kilometrelik yeni bir bordür imalatı yapılacak. Bu çalışma 105 milyon liraya mal olacak. 2024 yılında tamamlanması planlanan çok değerli projeler Körfez’e derin bir nefes daha verecek.
İZSU, kentin atık su altyapısını güzelleştirmek amacıyla Gaziemir ve Buca ilçelerinin tamamına ve Karabağlar ilçe nüfusunun yüzde ellisine hizmet verecek Karabağlar Atıksu Arıtma Tesisi Projesini de hayata geçirecek. Karabağlar’da İZSU yerleşkesinde kurulacak tesis, birçok çağdaş kentte olduğu gibi son nesil atıksu arıtma tesisi olarak yer altında hizmet verecek. Çiğli’ye giden yükü yüzde 15 oranında hafifleterek Körfezin temizliğine önemli katkı sağlayacak olan tesis, iç bölgelerde zaman zaman kokuya neden olan yavaş kanalizasyon akışını da hızlandıracak. Ayrıca bu tesiste arıtılacak atıksuların Meles Çayı’na verilerek Meles için tatlı su kaynağı oluşturularak kent merkezinde ekolojik bir koridor oluşturulması planlanıyor. 2026 yılında tamamlanacak olan 850 milyon liralık bu proje, İZSU’nun EXPO 2026 projesinin ayrılmaz bir parçası olarak öne çıkıyor.
Tedavi sonrası süreç mercek altında
Living Bay Programının üçüncü ayağı tedavi sonrası sürecin aktif yönetimidir. İZSU, tedavi sonrası sürecin doğru ve aktif yönetimi için beş temel stratejik adım belirledi. Bu içerikte;
– Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi çevresindeki çamur depolama alanları boşaltılacak ve bu alanlarda ekolojik onarım uygulanacaktır. Bu proje için 750 milyon TL bütçe ayrıldı.
-2013 yılında devreye alınan Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi çamur çürütme ve kurutma ünitesindeki yıpranma nedeniyle revizyon ve kapasite artırımı yapılacaktır. 800 milyonluk yatırım sayesinde arıtma tesisi çevresinde çamur birikmesi önlenecek. Kurutulan çamur çimento üretimi ve benzeri proseslerde yakıt olarak kullanılarak ekonomiye kazandırılacaktır.
-Çiğli Atıksu Arıtma Tesisinden çıkan ve iç körfeze dökülen arıtılmış atıksuyun mevcut deşarj noktası değiştirilecektir. Arıtılan tatlı su, 200 milyon liraya açılacak derivasyon kanalıyla eski Gediz yatağına oradan da Orta Körfez’e ulaştırılacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın izninin ardından inşaatına başlanacak olan projenin inşaatı kısa sürede tamamlanacak.
– Günlük 605 bin metreküp kapasiteli Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi çıkışında günlük 200 bin metreküp kapasiteli geri kazanım ünitesi kurulması ile geri kazanılan atıksu, tarımsal ve kentsel sulamaya yönlendirilecektir. 1 milyar liraya mal olacak bu dev yatırım, Körfez kıyısındaki balıkçılığın ekolojik restorasyonu ve balık stoklarının artırılması için tarihi öneme sahip olacak. Projenin imalat ihalesinin 2023 yılı sonuna kadar gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
– Körfezde sığlaşmanın yol açtığı koku sorununun önüne geçmek için yürütülen çalışmalar hız kesmeden devam ediyor. Körfeze dökülen derelerin çıkışlarında zemin taraması yapılarak kokuya neden olan maddeler bölgeden uzaklaştırılıyor. Bornova Deresi, Bostanlı Deresi ve Cheesecioğlu Deresi çıkışlarında 420 bin metreküp tarama çalışması yapıldı. Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi çıkış noktasında sığlık alanda taban tarama çalışmaları devam ediyor. Tarama çalışmalarından çıkacak olan çamur Çilazmak Dalyan’ın rehabilitasyonunda kullanılacak ve böylece Körfez’deki balık çeşitliliğinin korunmasına katkı sağlanacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
